Ochrona wód przed zasoleniem

Ikona BIPIkona Portal PracownikaIkona pocztyFacebookTwitterInstagramYoutubeLinkedinRSSIkona szukaniaPLEN

W każdej z kopalń JSW S.A. prowadzone jest odwadnianie poprzez odpompowanie wód dołowych na powierzchnię, do osadników, gdzie podlegają procesowi mechanicznego czyszczenia. Ze względu na wysoki poziom zasolenia kluczowym zagadnieniem jest takie prowadzenie gospodarki wodami dołowymi, aby zapobiegać degradacji środowiska. 
Częściowo wody dołowe wykorzystywane są do celów technologicznych kopalń m.in. do uzupełniania obiegów technologicznych w Zakładach Przeróbki Mechanicznej Węgla oraz do wytwarzania mieszanin doszczelniających (woda dołowa + odpady z energetyki + odpady poflotacyjne = mieszanina doszczelniająca stosowana na dole kopalń m.in. do prewencji przeciwpożarowej, ograniczania emisji metanu i osiadań terenu).

Pozostała część wód dołowych wymaga zagospodarowania w sposób bezpieczny dla środowiska.

JSW realizuje to na dwa sposoby:

  • kontrolowane odprowadzanie wód dołowych do rzeki Odry poprzez Kolektor „Olza”,
  • odsalanie wód dołowych w Zakładzie Odsalania Dębieńsko.

Kolektor „Olza” i Zakład Odsalania są własnością Przedsiębiorstwa Gospodarki Wodnej i Rekultywacji S.A., spółki należącej do Grupy Kapitałowej JSW.
 

Funkcjonowanie Kolektora „Olza” (złożonego systemu retencyjno-dozującego) polega na ograniczeniu ilości odprowadzanych wód w okresie niskich przepływów, a nawet całkowite zatrzymanie odprowadzania i wykorzystanie w tym czasie pojemności retencyjnej zbiorników działających w systemie. Odprowadzanie wód zgromadzonych w retencji następuje dopiero po opadach i w warunkach odpowiednio dużego przepływu rzeki Odry. Wody zasolone wprowadzane są do rzeki poprzez dysze rozmieszczone w dnie koryta Odry, co umożliwia wymieszanie wód na krótkim odcinku rzeki. Kontrola zasolenia Odry prowadzona jest poprzez stację monitoringową w Krzyżanowicach. Funkcje retencyjno-dozujące oparte na precyzyjnym monitoringu pozwalają zmniejszyć maksymalne stężenia soli w Odrze o ponad 60%. 

Kolektor „Olza” w liczbach:

  • 51 – poprzez tyle dysz (rozmieszczonych w dnie rzeki) wprowadzane są wody zasolone do rzeki Odry.
  • ponad 150 km – na takim odcinku Odra i Wisła, a także ich dopływy, chronione są przed zasoleniem.
  • ok. 1 mln m3 – aż tyle wynosi pojemność retencyjna Kolektora „Olza”. W czasie suszy pozwala to na gromadzenie wód słonych przez okres dwóch miesięcy.

W Zakładzie Odsalania Dębieńsko solanka w pierwszej fazie jest oczyszczana przez wieloetapową filtrację. Następnie realizowany jest proces zatężania solanki przy pomocy filtrów odwróconej osmozy (instalacja RO). Zatężona solanka poddawana jest procesowi wyparnemu, a następnie krystalizacji i suszeniu (instalacja RCC). Produkowana sól standardowo zawiera 99,4% NaCl. Stosowany proces technologiczny pozwala zachować w składzie produktu pożądane mikroelementy i minerały. Stała granulacja i niski poziom wilgotności eliminuje konieczność stosowania środków antyzbrylających. 
Obok soli spożywczej w ofercie znajduje się też sól drogowa
 

 

W wyniku realizowanego procesu unika się odprowadzania do rzeki Bierawki wód silnie zasolonych, odpompowanych z rejonów górniczych przy jednoczesnym otrzymywaniu wysokojakościowej soli warzonej (produkcja Soli Dębieńskiej to około 65 - 70 tys. ton rocznie).