Ikona BIP Ikona Portal Pracownika Ikona poczty Facebook Twitter Instagram Youtube Linkedin RSS Ikona szukania PLEN

Europejski węgiel w okresie transformacji

W Carbonarium, nowoczesnym centrum edukacyjno-technologicznym w Jastrzębiu-Zdroju, odbyła się międzynarodowa konferencja poświęcona przyszłości regionów węglowych w Europie. Konferencja, zatytułowana „Europejski węgiel w okresie transformacji: Od przemysłowej legendy do najnowocześniejszych badań dla przyszłości”, zgromadziła decydentów z Komisji Europejskiej, ministrów, przedstawicieli sektora wydobywczego, naukowców oraz partnerów projektowych z całej UE.

zdjęcia: Dawid Lach

Spotkanie zostało zorganizowane przez EURACOAL i Europejską Agencję Wykonawczą ds. Badań Naukowych, a gospodarzem była Jastrzębska Spółka Węglowa SA - lider działań transformacyjnych w sektorze wydobywczym.

– Jako współorganizator wydarzenia, cieszę się, że możemy wspólnie rozmawiać o wyzwaniach i przyszłości sektora górniczego, szczególnie w kontekście zielonej transformacji i bezpieczeństwa surowcowego Europy.  JSW to dziś największy - a już wkrótce jedyny - producent węgla koksowego w Unii Europejskiej. Węgiel ten, nazywany również metalurgicznym, jest wpisany na listę surowców krytycznych dla gospodarki UE. Jego rola jest strategiczna - bez węgla koksowego nie da się wytworzyć stali, a bez stali nie da się zrealizować transformacji energetycznej, rozbudowywać infrastruktury OZE czy prowadzić innowacyjnych projektów technologicznych – powiedział Ryszard Janta, prezes JSW SA.

O potrzebie odpowiedzialnej transformacji na Śląsku mówiła Minister Przemysłu Marzena Czarnecka, pod patronatem, której odbyła się konferencja. 

Transformacja dzieje się tu i teraz - jesteśmy w jej trakcie, ale jednocześnie mamy świadomość, że to proces, który wciąż jest przed nami. Nie uciekamy od tego wyzwania. Wiemy jednak, że musi się ono dokonać w sposób odpowiedzialny - tak, by nie doprowadzić do katastrofalnej sytuacji w regionie. 20-30 lat temu byliśmy świadkami bolesnych doświadczeń - kopalnie zamykano z dnia na dzień, całe obszary zostały pozostawione same sobie. To doprowadziło do głębokiego załamania społecznego i gospodarczego, którego skutki są odczuwalne do dziś. Nie możemy pozwolić, by ta historia się powtórzyła. Dlatego zrobimy wszystko, by obecna transformacja była sprawiedliwa, dobrze przygotowana i przede wszystkim - by służyła ludziom – powiedziała minister podczas konferencji.

W centrum uwagi znalazły się działania w ramach Funduszu Badawczego Węgla i Stali (RFCS), wspierające sprawiedliwą transformację w kierunku Europejskiego Zielonego Ładu. Szczególny nacisk położono na redukcję emisji metanu i zmianę przeznaczenia infrastruktury pogórniczej.

Jednym z kluczowych punktów programu była prezentacja projektu REM, realizowanego przez Jastrzębską Spółkę Węglową SA, który uzyskał rekordowe finansowanie unijne na działania związane z redukcją emisji metanu ze zrobów poeksploatacyjnych. 

W JSW realizujemy kompleksowy Program Redukcji Emisji Metanu, który obejmuje wszystkie nasze kopalnie. Naszym celem jest nie tylko zwiększenie efektywności odmetanowania, ale również maksymalne wykorzystanie ujętego metanu do produkcji energii. To inwestycje na setki milionów złotych - dlatego wsparcie unijne, jakie otrzymaliśmy na projekt REM, ma dla nas kluczowe znaczenie – powiedział Adam Rozmus, zastępca prezesa JSW SA ds. technicznych i operacyjnych.

JSW w 2024 roku wyprodukowała z metanu 169 tys. MWh energii elektrycznej, co pozwoliło pokryć ok. 15% zapotrzebowania energetycznego spółki. Spółka planuje dalsze inwestycje w inteligentne punkty pomiarowe, sieci rurociągów i układy kogeneracyjne.

– Projekt REM to nie tylko innowacja dla jednej kopalni - jego efekty będziemy wdrażać w całej spółce. A z racji skali i jakości tych rozwiązań, mają one również potencjał zastosowania w górnictwie na całym świecie – dodaje wiceprezes Rozmus. 

W sesji poświęconej rekultywacji terenów pogórniczych zaprezentowano m.in. projekty GreenJOBS, RECOVERY i GI-MINE, które pokazują, jak dawny przemysł ciężki może być fundamentem dla nowej, zielonej gospodarki.

– Nie odwracamy się od przeszłości, ale przekształcamy ją w przyszłość. Europa potrzebuje wiedzy, którą mają regiony górnicze - i Fundusz Badawczy Węgla i Stali jest mostem między przemysłowym dziedzictwem a zieloną innowacją – podkreśliła prof. Alicja Krzemień, prezes EURACOAL.

Uczestnicy debatowali również o wyzwaniach wynikających z nowego rozporządzenia metanowego UE (2024/1787). Artur Badylak, dyrektor Biura Odmetanowania i Gospodarki Metanem w JSW SA zauważył, że choć w Polsce pomiary metanu w górnictwie prowadzone są od lat, to nowe standardy unijne wymagają jeszcze większej precyzji, szczególnie w szybach wentylacyjnych. Wdrożenie systemów odpowiadających wymaganiom rozporządzenia będzie wymagało współpracy z krajowymi instytutami naukowymi oraz Wyższym Urzędem Górniczym.

Na zakończenie przedstawiciele Komisji Europejskiej ogłosili plany uruchomienia nowych konkursów RFCS – w tym tzw. Big-Ticket Call na lata 2025–2026, dedykowanego dużym, przełomowym projektom badawczo-rozwojowym. Zachęcano wnioskodawców do dostosowania projektów do celów neutralności klimatycznej UE do 2050 r.


Następnego dnia, 16 maja, przedstawiciele EURACOAL, Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Badań Naukowych oraz jej Ekscelencja Oyundari Navaan-Yunden, Ambasador Mongolii w Polsce, wraz z towarzyszącym jej korpusem dyplomatycznym odwiedzili kopalnię Knurów. Podczas wizyty zapoznali się ze specyfiką polskiego górnictwa węgla kamiennego oraz metodami efektywnego ujmowania, transportu i wykorzystania metanu kopalnianego.

 

Inne aktualności

Unijna strategia surowcowa i polska perspektywa – debata w Parlamencie Europejskim

24 czerwca 2025 r. w Parlamencie Europejskim odbyło się wydarzenie poświęcone unijnej strategii dotyczącej surowców krytycznych, ze szczególnym uwzględnieniem roli Polski. Spotkanie zgromadziło decydentów UE, przedstawicieli przemysłu oraz instytucji finansowych,…

Transmisja obrad Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia JSW SA

W związku ze zwołanym na dzień 30 czerwca 2025 roku Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniem Jastrzębskiej Spółki Węglowej SA ("ZWZ"), poniżej przekazujemy szczegóły dotyczące transmisji internetowej obrad ZWZ.

PBSz wzmacnia swoją pozycję – aneks do umowy zapewni większe wpływy

Przedsiębiorstwo Budowy Szybów należące do GK JSW, zawarło z KGHM Polska Miedź S.A. aneks do umowy z dnia 20 grudnia 2021 roku w sprawie wykonania wyrobisk chodnikowych, robót górniczych oraz zabezpieczenia postępu robót chodnikowych przygotowawczych w infrastrukturę…

Węgiel koksowy i koks fundamentem zielonej transformacji

Jolanta Gruszka, zastępca prezesa zarządu JSW SA ds. handlu uczestniczyła w konferencji dotyczącej m.in. rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce. Podczas wystąpienia w panelu dyskusyjnym podkreślała znaczenie węgla koksowego i koksu w transformacji energetycznej.

JSW: kolejne miesiące z wydobyciem i sprzedażą powyżej planu

Jastrzębska Spółka Węglowa opublikowała założenia Planu Techniczno-Ekonomicznego Grupy Kapitałowej JSW na rok 2025. Zgodnie z nimi, wydobycie węgla w tym roku ma wynieść 13,37 mln ton, w tym 11,35 mln ton węgla koksowego. Natomiast produkcja koksu - 3,31 mln ton.…

Cyberbezpieczeństwo w górnictwie - CyberRange2025

JSW jest gospodarzem ogólnopolskiej konferencji CyberRange - Industrial Defense League 2025 - wydarzenia o strategicznym znaczeniu dla transformacji cyfrowej górnictwa. Jastrzębską Spółkę Węglową reprezentuje Adam Rozmus, zastępca prezesa zarządu JSW ds. technicznych i…

Więcej aktualności