JSW SA - Jastrzębska Spółka Węglowa SA

W JSW w dalszym ciągu, pomimo skutecznego wypowiedzenia z ważnością od 1 stycznia 2010 roku Zakładowych Układów Zbiorowych Pracy („ZUZP”), z uwagi na postanowienia indywidualnych umów o pracę oraz porozumienia z 5 maja 2011 roku w JSW, stosowane są zapisy 6 Zakładowych Układów Zbiorowych Pracy (ZUZP KWK Borynia, ZUZP KWK Budryk, ZUZP KWK Jas-Mos, ZUZP KWK Pniówek, ZUZP KWK Zofiówka, ZUZP ZLM) oraz Regulaminu wynagradzania pracowników zatrudnionych w Biurze Zarządu JSW. Ponadto, z uwagi na przejęcie pracowników KWK Knurów-Szczygłowice w trybie art. 231 Kodeksu pracy, JSW w stosunku do tych pracowników stosuje zapisy wynikające z indywidualnych umów o pracę oraz Porozumienie z dnia 20 grudnia 2004 roku zawarte pomiędzy Zarządem Kompanii Węglowej a Organizacjami Związków Zawodowych.

Prace nad uzgodnieniem i wdrożeniem nowego ZUZP dla pracowników JSW trwają od czasu powstania JSW, tj. 1 kwietnia 1993 roku. Prace te zostały zintensyfikowane od 2009 roku. Pracodawca przedstawiał stronie społecznej propozycje ZUZP dla pracowników JSW, jednak z uwagi na różnice zdań pomiędzy Zarządem, a związkami zawodowymi w zasadniczych sprawach nie wypracowano dotychczas ZUZP.

W lutym 2016 roku podjęto po raz kolejny rokowania nad ZUZP. Organizacje związkowe „Jedność” w trakcie spotkania w marcu 2016 roku zakwestionowały reprezentatywność organizacji związkowych tj. ZOK NSZZ „Solidarność” JSW, Federacji ZZG JSW, ZZ Kadra Pracowników JSW i ZOK ZZ „Kontra”, wnosząc o zawieszenie rokowań nad ZUZP do czasu wydania przez sąd orzeczenia o reprezentatywności ww. organizacji. Prac nad ZUZP nie przerwano i w dniu 7 kwietnia 2016 roku odbyły się kolejne rokowania. Podczas spotkania ZOK NSZZ „Solidarność” JSW, Federacja ZZG JSW, ZZ Kadra Pracowników JSW i ZOK ZZ „Kontra” wniosły o zawieszenie rokowań z uwagi na:

• wystąpienie do sądu ww. organizacji związkowych o stwierdzenie ich reprezentatywności w związku z pismem wystosowanym przez organizacje zakładowe ZZ „Jedność” do ZOK NSZZ „Solidarność” JSW, Federacji ZZG JSW, ZZ Kadra Pracowników JSW i ZOK ZZ „Kontra” o stwierdzenie reprezentatywności zgodnie z Kodeksem pracy,
• upublicznianie przez niektóre organizacje związkowe informacji na temat treści prowadzonych rokowań, co narusza art. 241³ § 1 Kodeksu Pracy, który brzmi, że „Każda ze stron jest obowiązana prowadzić rokowania w dobrej wierze i z poszanowaniem słusznych interesów drugiej strony...".

Pracodawca mając na uwadze prawidłowy przebieg rokowań nad ZUZP przychylił się do ww. wniosku i zawiesił rokowania do czasu stwierdzenia przez Sąd reprezentatywności ww. organizacji związkowych. Po przedstawieniu przez ZOK NSZZ „Solidarność” JSW, ZZ „Kadra” Pracowników JSW i Federacja ZZG JSW postanowień Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju stwierdzających reprezentatywność tych organizacji, Zarząd JSW pismem z dnia 14 czerwca 2017 roku poinformował o powyższym fakcie Związki Zawodowe, proponując podjęcie przerwanych rokowań od miesiąca lipca 2017 roku.

W dniu 31 lipca 2017 roku odbyło się spotkanie dotyczące podjęcia przerwanych rokowań, które miało na celu wypracowanie ogólnych form i zasad w jakich będą odbywały się prace nad ZUZP. Zarząd JSW zaproponował, aby strona związkowa w terminie do 14 sierpnia 2017 roku przedstawiła Pracodawcy pisemną informację o składzie Zespołu, prowadzącego rokowania po stronie społecznej. Nie wszystkie związki odniosły się do propozycji Zarządu JSW. Te, które pisemnie odniosły się do ustaleń z dnia 31 lipca 2017 roku wyraziły chęć aktywnego udziału w negocjacjach nad ZUZP. Do ponownego spotkania, w sprawie rokowań doszło 31 sierpnia 2017 roku. Jednak w trakcie spotkania strona związkowa stwierdziła, iż spotkanie nie ma mocy prawnej, ze względu nieobecność co najmniej jednej z reprezentatywnych organizacji związkowych, co zgodnie z art. 24125 § 3 Kodeksu pracy jest konieczne.

Z inicjatywy Reprezentatywnych Organizacji Związkowych JSW w dniach 22 i 28 sierpnia 2017 roku oraz w dniach 4,11 i 14 września 2017 roku toczyły się rokowania nad ZUZP, których tematem były problemy dotyczące budowy siatki płac. Pracodawcę reprezentował powołany decyzją Zarządu JSW z dnia 9 maja 2017 roku Zespół do prowadzenia rokowań nad ZUZP dla Pracowników JSW. Po stronie związkowej w rokowaniach udział wzięły: ZOK NSZZ „ Solidarność” JSW SA, ZZ „Kadra” Pracowników JSW i Federacja ZZG JSW.

Pismem z dnia 12 września 2017 roku Zarząd JSW został poinformowany o powołaniu Wspólnej Reprezentacji Związków Zawodowych JSW („WRZZ JSW”) do rokowań nad ZUZP, w skład której weszły Związki Zawodowe „Jedność”, ZZ „ Wsparcie”, ZZRG w Polsce, ZOK ZZG w Polsce i ZZ „Kadra” Budryk. Jednocześnie Zarząd JSW oraz reprezentatywne organizacje związkowe zostały zaproszone przez WRZZ JSW do wspólnych prac nad ZUZP. Kolejne spotkanie miało miejsce 22 września 2017 roku, na które Pracodawca zaprosił wszystkie organizacje związkowe JSW, jednak organizacje związkowe w nim uczestniczące nie podjęły rozmów, przedkładając Zarządowi JSW swoje stanowisko, w którym żądają wspólnych rokowań w obecności reprezentatywnych organizacji związków zawodowych. Pismem z dnia 6 października 2017 roku Zarząd JSW po raz kolejny zaprosił wszystkie organizacje związków zawodowych JSW na spotkanie w dniu 16 października 2017 roku, w sprawie rokowań nad ZUZP. Organizacje związkowe uczestniczące w spotkaniu ponownie nie podjęły rozmów nad ZUZP, ponownie argumentując ten fakt nieobecnością organizacji reprezentatywnych. W spotkaniu udział wzięła pani mec. Anna Gwiazda z Kancelarii Kochański, Zięba i Partnerzy Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, która podjęła próbę wyjaśnienia wątpliwości obecnej na spotkaniu strony związkowej w zakresie zagadnień prawnych, jednakże organizacje związkowe nie były zainteresowane. W związku z brakiem możliwości odniesienia się do spraw poruszanych w piśmie organizacji związkowych z dnia 22 września 2017 roku oraz w trakcie spotkania 16 października 2017 roku Zarząd JSW dnia 20 października 2017 roku skierował do strony związkowej pismo, w którym przedstawił swoje stanowisko podtrzymując wolę kontynuowania rokowań w sprawie zawarcia ZUZP, jednocześnie deklarując gotowość do prowadzenia dialogu ze wszystkimi przedstawicielami organizacji związkowych, którzy przystąpili do udziału w rokowaniach. W dniu 3 listopada 2017 roku warszawska Kancelaria Kochański, Zięba i Partnerzy Sp. z o.o. przesłała drogą elektroniczną opracowany projekt ZUZP dla pracowników JSW. Pismem z dnia 8 listopada 2017 roku Wspólna Reprezentacja Związków Zawodowych JSW przesłała pracodawcy projekt ZUZP, zaś pismem z dnia 21 listopada 2017 poinformowała Zarząd JSW, że w dniach od 14 do 20 listopada 2017 roku na poszczególnych kopalniach Spółki zostało przeprowadzone wśród pracowników referendum dotyczące poparcia projektu ZUZP opracowanego przez Wspólną Reprezentację Związków Zawodowych JSW SA, w którym udział wzięło ponad 50 % zatrudnionych w JSW SA, z czego 98,93% poprało ww. projekt ZUZP. W związku z tym Wspólna Reprezentacja Związków Zawodowych żąda rozpoczęcia rokowań nad przedstawionym projektem.

W związku z pismem reprezentatywnych organizacji związkowych JSW z dnia 5 grudnia 2016 roku odnośnie renegocjowania Porozumienia zawartego w trybie art. 91 i 231a Kodeksu pracy w dniu 16 września 2015 roku w części dotyczącej: zasad naliczania i wypłacania nagrody z okazji Dnia Górnika, wstrzymania wypłaty 14-tej pensji oraz wstrzymania prawa do deputatu węglowego, odbyły się spotkania z przedstawicielami reprezentatywnych organizacji związkowych JSW w dniu 8 i 19 grudnia 2016 roku, podczas których Zarząd JSW przedstawił stronie związkowej analizę aktualnej sytuacji finansowej JSW oraz założenia do Planu PTE na 2017 rok. Strony ponownie spotkały się w dniu 4,18 i 24 stycznia oraz 3 lutego 2017 roku. Ostatecznie w dniu 9 lutego 2017 roku pomiędzy Zarządem JSW a reprezentatywnymi organizacjami związkowymi JSW zostało podpisane porozumienie, na podstawie którego, w dniu 6 marca 2017 roku pracownikom JSW została wypłacona. tzw. „Nagroda jednorazowa”. Ponadto począwszy od 1 marca 2017 roku Pracodawca zobowiązał się dokonać przeszeregowań do 10% pracowników zatrudnianych w poszczególnych Zakładach JSW.

W dniu 18 października 2017 roku Zarząd JSW i Reprezentatywne Organizacje Związków Zawodowych JSW podpisały Porozumienie, w którym odstąpiły od zapisów §3 Porozumienia z dnia 16 września 2015 roku odnośnie zasad naliczania nagrody z okazji Dnia Górnika. W związku z powyższym wszelkie uprawnienia i obwarowania do jej nabycia, zasady wyliczania oraz data wypłaty nagrody są identyczne, jak przy realizacji wypłaty tejże nagrody za rok 2014. Jednocześnie w dniu 18 października 2017 roku podpisano Porozumienie pomiędzy Zarządem JSW a Reprezentatywnymi Organizacjami Związków Zawodowych JSW w sprawie zasad rekompensowania pracy w soboty, niedziele i święta. W dniu 8 listopada 2017 roku strony podpisały nowe Porozumienie modyfikujące powyższe zasady.

Pismem z dnia 2 listopada 2017 roku Reprezentatywne Organizacje Związków Zawodowych JSW zwróciły się do Zarządu JSW o odstąpienie od zapisów §3 Porozumienia z dnia 16 września 2015 roku odnośnie wypłaty 14-tej pensji i deputatu węglowego. W dniu 23 listopada 2017 roku Reprezentatywne Organizacje Związków Zawodowych JSW wystosowały do Zarządu JSW żądanie (zgodnie z art. 7 Ustawy z dnia 23 maja 1991 roku o rozwiązywaniu sporów zbiorowych) dotyczące wypłaty pracownikom Spółki za 2017 rok i lata następne 14-tej pensji i deputatu węglowego w terminie i na zasadach obowiązujących w 2014 roku. Jednocześnie pismem z dnia 23 listopada 2017 roku Reprezentatywne Organizacje Związków Zawodowych JSW zwróciły się do Ministra Energii Pana Krzysztofa Tchórzewskiego o wyznaczenie w trybie pilnym spotkania w przedmiotowej sprawie. Zarząd pismem z dnia 24 listopada 2017 roku zaprosił przedstawicieli Reprezentatywnych Organizacji Związków Zawodowych JSW na spotkanie w sprawie żądania z dnia 23 listopada 2017 roku, które odbyło się 1 grudnia 2017 roku. W dniu 5 grudnia 2017 roku Zarząd JSW i Reprezentatywne Organizacje Związków Zawodowych JSW podpisały Porozumienie, w którym odstąpiły od zapisów §3 pkt 1 i 3 Porozumienia z dnia 16 września 2015 roku dotyczących 14-tej pensji oraz deputatu węglowego. W związku z powyższym wypłata przedmiotowych świadczeń odbywać się będzie na zasadach stosowanych przed zawarciem Porozumienia. Ponadto w dniu 6 grudnia 2017 roku Zarząd JSW i Reprezentatywne Organizacje Związków Zawodowych JSW podpisały kolejne Porozumienie regulujące kwestię nazewnictwa świadczeń i innych wypłat nieperiodycznych.

W związku z realizacją Porozumienia z dnia 5 grudnia 2017 roku w sprawie przywrócenia realizacji deputatu węglowego, w dniu 27 grudnia 2017 roku pomiędzy Zarządem JSW a Reprezentatywnymi Organizacjami Związków Zawodowych JSW zostało podpisane Porozumienie dotyczące ujednolicenia zasad realizacji deputatu węglowego dla wszystkich pracowników JSW.

Ponadto w następstwie Porozumienia z dnia 5 grudnia 2017 roku w sprawie wypłaty 14-tej pensji za 2017 rok, w dniu 27 grudnia 2017 roku zostało podpisane kolejne Porozumienie pomiędzy Zarządem JSW, a Reprezentatywnymi Organizacjami Związków Zawodowych JSW, w ramach którego wszyscy pracownicy JSW zatrudnieni w 2017 roku bez okresu przerwy, bezpośrednio po zakończeniu stosunku pracy w JSW SIG (tj. pracownicy, którzy rozwiązali stosunek pracy z JSW SIG w celu podjęcia pracy w JSW) są uprawnieni do 14-tej pensji za 2017 rok, proporcjonalnie do okresu przepracowanego w JSW.

W dniu 19 stycznia 2017 roku odbyło się spotkanie w sprawie sporu zbiorowego wszczętego przez organizacje związkowe KWK Krupiński w sprawie żądań wyartykułowanych w piśmie z dnia 12 stycznia 2017 roku dotyczących:

• Natychmiastowego wprowadzenia stosownych zapisów w warunkach umów o pracę dla pracowników, którzy podpisali umowy o pracę po dniu, w którym nastąpiło upublicznienie akcji JSW. Warunki te są ustalone w porozumieniu zbiorowym zawartym w trybie art. 9 § 1 Kodeksu pracy zawartym w dniu 5 maja 2011 roku pomiędzy JSW a Organizacjami Związkowymi (w §1 punkt 2). Strona JSW do tej pory nie wypełniła postanowień porozumienia, co stanowi poważne naruszenie warunków pracy pracowników.
• Natychmiastowego rozpoczęcia wypłacania „dodatku standaryzacyjnego”, który wynika z tzw. standaryzacji płac przeprowadzonych w 2010 roku. Jest to realizacją ogólnej zasady równych warunków płacy pracowników w JSW dla członków drużyn ratowniczych wykonujących prace profilaktyczne na poszczególnych zakładach. Niedopuszczalnym jest fakt, że niektóre zespoły ratownicze otrzymują oba dodatki, a niektóre tylko ten, który kwotowo jest większy. Jest to wyraźne naruszenie zasad równego traktowania dotyczących warunków pracy i płacy. Pracodawca nie może traktować tej samej grupy zawodowej w różny sposób. Mamy tu do czynienia ze zjawiskiem dyskryminacji pewnej grupy zawodowej wynikającej z miejsca (zakładu) wykonywania pracy.
• Natychmiastowego wycofania się z systemu premiowania osób wyższego dozoru ruchu, polegającego na pozbawieniu ww. pracowników „premii motywacyjnej” w przypadku prowadzenia powierzonej pracy przez przełożonego (w imieniu pracodawcy) na powierzchni bez uzyskania dniówki pod ziemią. Ten rodzaj pracy wynika z zakresu obowiązków wyższego dozoru ruchu p/z i ewidentnie narusza warunki płacy (dyskryminuje płacowo) pracowników. Osoby wyższego dozoru ruchu p/z jak wynika również z innych przepisów dotyczących bezpieczeństwa pracy zobowiązane są do czynności związanych z tworzeniem dokumentacji, instrukcji, technologii oraz bieżącej kontroli ich stosowania.

W trakcie spotkania strona związkowa wyjaśniła oraz doprecyzowała swoje żądania podtrzymując swoje stanowisko. Zarząd JSW stał na stanowisku, że przedmiot sporu dotyczy wszystkich pracowników JSW co oznacza, że stroną dla pracodawcy winny być związki zawodowe reprezentujące całą załogę.

W dniu 7 lutego 2017 roku odbyło się kolejne spotkanie, w trakcie którego strona związkowa przedstawiła swoje ostateczne stanowisko do protokołu ze spotkania w dniu 19 stycznia 2017 roku. Strony sporu spotkały się ponownie w dniu 16 i 24 lutego 2017 roku. Spotkanie w dniu 24 lutego 2017 roku zakończyło się podpisaniem protokołu rozbieżności. Strona Związkowa w dniu 1 marca 2017 roku przesłała propozycję odnośnie Mediatora, w osobach Dariusz Trzcionka i Jerzy Krynicki. Zarząd JSW nie przyjął propozycji strony związkowej i w dniu 8 marca 2017 roku podjął decyzję o wystąpieniu do Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej o wskazanie mediatora z listy MRPiPS. W dniu 9 marca 2017 roku został wysłany wniosek o wskazanie mediatora przez Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej. Jednocześnie pismem z dnia 9 marca 2017 roku Pracodawca powiadomił organizacje zawodowe działające w KWK Krupiński o decyzji podjętej przez Zarząd odnośnie mediatora.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pismem z dnia 21 marca 2017 roku wyznaczyło mediatora w sporze zbiorowym w osobie Pana Jerzego Nowaka. Organizacje związkowe KWK Krupiński, pismem z dnia 27 marca 2017 roku poinformowały Pracodawcę o zakończeniu sporu zbiorowego wszczętego z dniem 12 stycznia 2017 roku. W ww. piśmie strona związkowa stwierdziła, że w związku z przekazaniem KWK Krupiński do SRK z dniem 1 kwietnia 2017 roku „spór po tej dacie staje się bezprzedmiotowy i organizacje związkowe w takim przypadku odstępują od sporu”.

W dniu 1 czerwca 2017 roku odbyło się spotkanie Zarządu JSW z przedstawicielami Reprezentatywnych Organizacji Związków Zawodowych. W trakcie spotkania zostało podpisane Porozumienie w sprawie realizacji Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w 2017 roku w związku z przekazaniem KWK Krupiński na rzecz SRK. Postanowiono, że środki Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych KWK Krupiński zostaną wykorzystane przez pozostałe jednostki organizacyjne JSW.

W dniu 28 czerwca 2017 roku pomiędzy Zarządem JSW a Reprezentatywnymi Organizacjami Związków Zawodowych JSW zostało podpisane Porozumienie na podstawie którego ustalono, że wartość posiłku profilaktycznego z ważnością od 1 lipca 2017 roku wynosić będzie 19 zł oraz, że w dniu 4 września 2017 roku zostanie wypłacona nagroda pieniężna w wysokości 4 300 zł netto wszystkim pracownikom JSW będącym w stanie zatrudnienia w dniu 31 sierpnia 2017 roku.

W dniu 29 czerwca 2017 roku ZZ „Jedność” Pracowników JSW KWK Pniówek zorganizował na terenie Gminy Pawłowice zgromadzenie publiczne. W zgromadzeniu udział wzięło ok. 60 osób. Pismem z dnia 29 czerwca 2017 roku przedstawiciele zgromadzenia publicznego przesłali do Ministra Energii petycję pracowników JSW, rodzin górniczych oraz emerytów górniczych biorących udział w zgromadzeniu żądając:

• Zawieszenia przepisów dotyczących wprowadzenia temperatury zastępczej klimatu i przywrócenia poprzednich zasad pracy w podwyższonej temperaturze pz.
• Wypłaty wszystkim pracownikom zatrudnionym w JSW bezprawnie zawieszonych wynagrodzeń w postaci 14-tej pensji.
• Wypłaty nadgodzin wszystkim pracownikom JSW pozostającym w dyspozycji pracodawcy pod ziemią w związku z bezprawnym wydłużeniem czasu pracy w okresie od lutego 2015 roku do września 2015 roku.
• Cofnięcia uchwały zarządu JSW wstrzymującej bezprawnie wypłaty deputatu węglowego wszystkim emerytom górniczym byłym pracownikom JSW.
• Przywrócenia deputatu węglowego wszystkim pracownikom zatrudnionym w JSW.
• Przywrócenia wysokości wynagrodzenia pracownikom JSW za prace w soboty i niedziele według zasad sprzed 2015 roku.
• Zaprzestania łamania prawa pracy w JSW w postaci dzielenia nagrody Barbórki na części.

W dniu 5 czerwca 2017 roku odbyło się spotkanie z przedstawicielami ZOK ZZRG w Polsce, które miało na celu zdefiniowanie i wyjaśnienie tematów w kwestii jednakowego wynagradzania członków drużyn ratowniczych za okres delegowania do OSRG oraz za udział w akcji ratowniczej niezależnie od tego czy są opłacani według zasad ZUZP czy według tzw. „nowych umów o pracę”. W trakcie spotkania w dniu 5 lipca 2017 roku przedstawiciele ZOK ZZRG w Polsce stwierdzili, że brak w nowych umowach o pracę dodatku ratowniczego, dodatku za udział w akcji ratowniczej, dodatku za ćwiczenia w aparacie roboczym i pracę w aparacie podczas akcji zniechęca do pracy w charakterze ratownika.

Pracodawca wyjaśnił, że sam nie może dokonać regulacji w zasadach opłacania drużyn ratowniczych, gdyż jest potrzeba uzgodnień ze Stroną Związkową. Istnieje możliwość ujednolicenia zasad wynagradzania członków drużyn ratowniczych w ramach prac nad ZUZP dla pracowników JSW lub też, gdyby prace nad ZUZP przeciągały się, poprzez porozumienie ze Stroną Związkową wprowadzające ujednolicenie zasad opłacania ratowników.

W konsekwencji przedstawiciele ZOK ZZRG w Polsce na bazie Załącznika do ZUZP „Zasady wynagradzania członków drużyn ratowniczych” przygotują swoją propozycję, która zostanie przedstawiona Pracodawcy w trakcie kolejnego spotkania i będzie propozycją do rozmów w ramach prac nad ZUZP dla Pracowników JSW.

W dniu 23 sierpnia 2017 roku Zarząd JSW podpisał z Reprezentatywnymi Organizacjami Związków Zawodowych JSW porozumienie dotyczące potrzeby zapewnienia dopływu młodych kadr do kopalń Jednostki dominującej, w celu uniknięcia tzw. „luki pokoleniowej”. JSW w ramach stosownych porozumień podpisanych z samorządami miast i gmin, w miarę swoich możliwości będzie zapewniać naukę zawodu w formie zajęć praktycznych uczniom szkół kształcących w zawodach górniczych oraz w zależności od własnych potrzeb kadrowych może zatrudniać absolwentów, którzy z wynikiem pozytywnym zdadzą egzamin potwierdzający ich kwalifikacje zawodowe.