Brak notatek
Koszyk jest pusty
Wyślij do drukarki
Usuń
RAPORT
ZINTEGROWANY
2018

Ryzyka w prowadzonej działalności gospodarczej

Narzędzia

Poziom ryzyka:

niski
średni
wysoki

Zmiana poziomu ryzyka w stosunku do 2017 roku:

spadek
bez zmian
wzrost
Ryzyka w prowadzonej działalności gospodarczej
RYZYKA OPERACYJNE, KTÓRE MOGĄ SPOWODOWAĆ SPADEK PRODUKCJI LUB WZROST KOSZTÓW

Poziom wydobycia węgla przez kopalnie Grupy podlega uwarunkowaniom operacyjnym i zdarzeniom będącym poza jej kontrolą, które mogą zakłócić jej działalność i wpłynąć na wysokość produkcji poszczególnych kopalń w różnych okresach. Działalność wydobywcza podlega wpływowi uwarunkowań górniczo-geologicznych i rynkowych, które obejmują m.in.:
  • trudne warunki geologiczne, takie jak zaburzenia ciągłości złóż charakteryzujących się zmiennością i nieregularnością, które mogą ograniczyć efektywność eksploatacji parcel ścianowych w zakresie większym niż przewidywano,
  • wyższy od wielkości prognozowanych poziom zagrożeń naturalnych, który może zmniejszyć możliwości wydobywcze poszczególnych ścian lub zwiększyć prawdopodobieństwo zdarzeń losowych tj. pożar, wybuch i zapalenie metanu, wybuch pyłu węglowego, wyrzut metanu i skał oraz opad i obwał skał;
  • awarie maszyn i urządzeń służących do wydobycia i procesów przeróbczych;
  • ograniczone możliwości techniczno-organizacyjne;
  • brak możliwości wydobycia węgla z dostępnych zasobów po koszcie konkurencyjnym w danym czasie;
  • niewłaściwe określenie czasu dostaw materiałów oraz urządzeń i części zamiennych;
  • przeprowadzanie procesu planowania w oparciu o scenariusze najbardziej prawdopodobne (brak analizy skrajnych scenariuszy);
  • nieoczekiwane zmiany koniunktury na rynku,
  • zmiany przepisów prawnych dotyczących branży węglowej.

Pomimo, iż Grupa zrealizowała wiele działań zwiększających bezpieczeństwo, ryzyka te mogą wzrosnąć w szczególności, w związku ze wzrostem głębokości eksploatacji w kopalniach Grupy.

Działania podejmowane w zakresie minimalizacji ryzyka: planowanie produkcji w oparciu o monitorowanie i analizowanie wskaźników produkcyjnych oraz prognozy dotyczące koniunktury rynkowej, bieżącą aktualizację planowania produkcji w związku z systematyczną analizą warunków występujących w rejonach prowadzonych prac, optymalizowanie robót przygotowawczych i eksploatacyjnych, prowadzenie planów produkcji w oparciu o plany inwestycyjne, dostosowanie przepisów i procedur wewnętrznych do powszechnie obowiązujących rozstrzygnięć prawno-regulacyjnych.

RYZYKO BRAKU KONCESJI NA WYDOBYCIE WĘGLA

Główna działalność Grupy uzależniona jest od utrzymania w mocy posiadanych przez nią koncesji, przestrzegania warunków tych koncesji oraz zdolności do zapewnienia sobie nowych koncesji. Udzielenia koncesji lub jej przedłużenia można odmówić, jeżeli zamierzona działalność narusza wymogi ochrony środowiska, przeznaczenia nieruchomości lub zagraża ich bezpieczeństwu albo zagraża obronności i bezpieczeństwu państwa i jego obywateli. Grupa prowadzi uzgodnienia z organami samorządów terytorialnych w zakresie udostępnienia zasobów węgla znajdujących się w złożach sąsiadujących z kopalniami. Udzielenie koncesji na wydobywanie kopalin odbywa się po uzgodnieniu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku jego braku na podstawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Warunkiem uzyskania nowych koncesji jest m.in. wprowadzenie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zapisów uwzględniających możliwość wydobywania węgla kamiennego, a w szczególności usunięcie wszelkich zapisów mogących świadczyć o niezgodności zamierzonej działalności wydobywczej z przeznaczeniem bądź sposobem użytkowania terenu określonymi we wcześniej wspomnianych dokumentach planistycznych oraz uzyskanie decyzji RDOŚ pozytywnie postrzegającej zamierzone przedsięwzięcie inwestycyjne. Bez udostępnienia nowych złóż żywotność kopalń może ulec znacznemu skróceniu.

Działania podejmowane w zakresie minimalizacji ryzyka: opracowanie projektu techniczno-ekonomicznego w oparciu o zasoby złoża wraz z opracowaniem dokumentacji oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko; aktywny udział w procesie formalno-prawnym; stała współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego oraz kontakt ze społecznością lokalną w procesie uzyskiwania koncesji.

CIĄGŁOŚĆ PRODUKCJI I ZARZĄDZANIE INCYDENTAMI

Stosowane przez Grupę technologie wydobycia węgla wiążą się z zastosowaniem wysoce specjalistycznych maszyn i urządzeń, produkowanych jedynie przez kilku producentów na świecie. Realizacja planów inwestycyjnych może się wiązać z koniecznością nabycia nowych specjalistycznych maszyn górniczych. Z uwagi na światową koncentrację producentów ww. maszyn i urządzeń, istnieje ryzyko nieprzewidzianego wzrostu cen lub braku podaży tych maszyn i urządzeń, co mogłoby wpłynąć na wzrost kosztów lub spowodować opóźnienia w realizacji strategii rozwoju. Istotnych nakładów finansowych wymagają również przeglądy oraz prace remontowe i modernizacyjne. Prace te mogą się wiązać z opóźnieniami lub niemożnością ich zakończenia w wyniku działania nieprzewidzianych czynników poza kontrolą Grupy.

Działania podejmowane w zakresie minimalizacji ryzyka to m.in.: monitorowanie i analizowanie wskaźników produkcyjnych w celu bieżącej aktualizacji planowania produkcji; prowadzenie planów produkcji w oparciu o plany inwestycyjne; ustalanie harmonogramów koniecznych do wykonania robót górniczych; systematyczna analiza warunków geologiczno-górniczych występujących w rejonach prowadzonych prac; ciągłe podnoszenie kompetencji kadry kierowniczej oraz podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników; analizowanie i dostosowywanie przepisów i procedur wewnętrznych do powszechnie obowiązujących rozstrzygnięć prawno-regulacyjnych w zakresie planowania robót inwestycyjnych, usuwania, ograniczania i neutralizowania zagrożeń, awarii, szkód, usterek itp.

BRAK ELASTYCZNOŚCI PRODUKCJI W ŁAŃCUCHU DOSTAW

Czynniki determinujące to ryzyko to przede wszystkim: ograniczone możliwości techniczno-organizacyjne, zastosowanie nieodpowiednich technologii produkcyjnych, niewłaściwe określenie czasu dostaw materiałów oraz urządzeń i części zamiennych, nieoczekiwane zmiany koniunktury na rynku węgla i stali, zła alokacja zasobów ludzkich, brak dotrzymywania terminów zamówień w ramach obowiązujących ograniczeń prawno-regulacyjnych.

Działania podejmowane w zakresie minimalizacji ryzyka to dostosowanie poziomu produkcji do zmian zapotrzebowania w łańcuchu dostaw poprzez: okresowe weryfikowanie zmian i potrzeb rynkowych, prognozowanie zapotrzebowania rynku, monitorowanie i analizowanie wskaźników produkcyjnych, monitorowanie stanów magazynowych oraz monitorowanie terminów dostaw maszyn i urządzeń, optymalizowanie robót przygotowawczych i eksploatacyjnych w zakresie weryfikowania zatrudnienia przy uwzględnieniu bieżących potrzeb produkcyjnych, analizowanie oraz ciągłe podnoszenie kompetencji kadry kierowniczej, podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników, prowadzenie planów produkcji w oparciu o plany inwestycyjne w zakresie doboru właściwych maszyn i urządzeń w zależności od warunków panujących w danym złożu.

SPRZEDAŻ NA RZECZ STOSUNKOWO NIEWIELKIEJ LICZBY KLIENTÓW

Ryzyko to dotyczy oparcia strategii biznesowej i finansowej na współpracy ze stosunkowo niewielką liczbą klientów oraz braku możliwości wyegzekwowania od nich płatności. Znacząca dekoniunktura w gospodarce, w szczególności w branży stalowej i koksowniczej, może mieć istotny, niekorzystny wpływ na działalność, wyniki i sytuację finansową Grupy. Dodatkowo, jeżeli jeden lub większa liczba największych odbiorców Grupy zmniejszy wolumen kupowanego węgla lub koksu, czy też nie przedłuży umów na dostawy, może to mieć istotny, niekorzystny wpływ na działalność, wyniki i sytuację finansową Grupy. Ponadto, terminowe płatności zależą od wielu czynników znajdujących się poza kontrolą Grupy.

Działania podejmowane w zakresie minimalizacji ryzyka to m. in. monitoring realizacji umów na sprzedaż węgla, raportowanie płatności za dostawy (windykacja), stosowane są zapisy umowne regulujące kwestie zabezpieczeń w razie niedotrzymania warunków kontraktu. Badanie i ocena sprawozdań finansowych klienta realizowane są w ramach Procedury Zabezpieczeń Płatności i Windykacji Należności oraz Procedury Handlowej Grupy JSW.

RYZYKO, ŻE ILOŚĆ I JAKOŚĆ KOKSU PRODUKOWANEGO PRZEZ GRUPĘ MOGĄ BYĆ NIŻSZE NIŻ OCZEKIWANE PRZEZ ODBIORCÓW

Na zdolności produkcyjne baterii koksowniczych może wpłynąć szereg czynników pozostających poza kontrolą Grupy. Prognozy w sposób nieunikniony, zawierają pewien poziom niepewności, i w tym zakresie zależą od przyjętych założeń ekonomicznych i technicznych, które mogą ostatecznie okazać się nieprecyzyjne. W rezultacie, oszacowania dotyczące produkcji koksu są regularnie weryfikowane w oparciu o nowe informacje, w związku z czym należy oczekiwać, że mogą one ulegać zmianie. Jeżeli faktyczne wykorzystanie zdolności produkcji koksu przez Grupę będzie niższe niż obecne szacunki, może to niekorzystnie wpłynąć na perspektywy i wartość Grupy oraz na wyniki działalności i sytuację finansową. Ze względu na większy niż prognozowano wzrost produkcji stali, globalna konsumpcja koksu z importu wyniosła w 2018 roku ok. 26-28 mln ton. Udział Europy w światowym handlu to ok. 30-40% wolumenu. Przewaga Grupy JSW nad innymi producentami koksu jest związana z dostępnością surowca – koksownie bazują głównie na węglu koksowym z własnych kopalń.

Działania podejmowane w zakresie minimalizacji ryzyka: przestrzeganie zapisów Procedury Handlowej Grupy, tygodniowe raporty handlowe przedkładane do wiadomości Zarządowi oraz informacja dotycząca zapasów koksu w Grupie.

PROGRAM INWESTYCJI W AKTYWA PRODUKCYJNE

Występuje prawdopodobieństwo niepowodzenia w zakresie realizacji inwestycji strategicznych, spowodowane niewystarczającą alokacją środków finansowych, np. będącą następstwem okresowej dekoniunktury na rynku węgla i stali, czy też zmian prognozowanych czynników makroekonomicznych.

Zapobieganie materializacji ryzyka odbywa się poprzez: opracowanie okresowych sprawozdań z realizacji inwestycji, stałą analizę odchyleń rzeczowych, finansowych i terminowych realizacji kluczowych projektów, wnikliwą kontrolę zasadności realizacji projektów dot. bieżącej produkcji, działalność inwestycyjną opartą na mechanizmach zarządzania projektami, analizę portfela przedsięwzięć inwestycyjnych, ustalenie priorytetów inwestycyjnych, określenie progów wartościowych wydatków inwestycyjnych (analiza scenariuszy), realizację projektów kluczowych poprzez Zespoły Projektowe, zgodnie z opracowaną i wdrożoną metodologią, ścisły nadzór nad realizacją projektów ze strony Komitetów Sterujących, zabezpieczenie środków finansowych pozwalających na finansowanie projektów strategicznych w okresie dekoniunktury na rynku węgla i koksu.

Jedną z inwestycji strategicznych o wysokim stopniu ryzyka jest modernizacja zakładów przeróbczych kopalni Budryk oraz Knurów-Szczygłowice w zakresie zwiększenia produkcji węgla koksowego, w tym w szczególności węgla koksowego typu 35 (hard), prowadzona przez JZR. Przeprowadzenie inwestycji ma podnieść uzysk węgla koksowego w stosunku do produkcji netto kopalni oraz stworzyć możliwość, w przypadku Ruchu Szczygłowice i kopalni Budryk, selektywnego wzbogacania typów 34 i 35. Nieterminowa realizacja może opóźnić uzyskanie planowanych uzysków węgla koksującego, co przełoży się na niższą produkcję węgla koksowego i niższe przychody z jego sprzedaży. Materializacja ryzyka spowoduje skutki w kategoriach: finansowych, operacyjnych i strategicznych.

WSPÓŁPRACA Z ZEWNĘTRZNYMI FIRMAMI SPEDYCYJNO – TRANSPORTOWYMI

W części zawartych przez Grupę kontraktów dotyczących sprzedaży węgla i koksu zawarta jest usługa dostawy towaru do oznaczonego miejsca. Grupa w zakresie transportu i spedycji współpracuje z firmami zewnętrznymi, co stwarza m. in. ryzyka: braku dostępności taboru kolejowego, mogące skutkować ograniczeniem możliwości dostaw towaru i karami kontraktowymi; ograniczenia przepustowości szlaków kolejowych w związku z remontami infrastruktury ograniczające możliwości terminowej dostawy towarów; awarii oraz ograniczeń w procesach logistycznych mogące generować dodatkowe koszty.

Działania podejmowane w zakresie minimalizacji ryzyka to: współpraca z wieloma przewoźnikami, stały monitoring firm logistycznych, aktywne poszukiwanie wraz z odbiorcami najbardziej efektywnych rozwiązań logistycznych.

JAKOŚĆ I WYPOSAŻENIE INFRASTRUKTURY ZAŁADUNKOWEJ

Grupa posiada własne urządzenia załadowcze wystarczające do realizacji wysyłek swych produktów. Posiada jednak ograniczone, ale przewidywalne zdolności magazynowania z czym związane jest występowanie czasowych konieczności wynajmowania składowisk zewnętrznych. Występuje ponadto ryzyko ograniczonej dostępności odpowiednich typów wagonów oraz ograniczonych zdolności załadowczych na statki w portach dla wysyłek morskich.

Barierami rozwoju infrastruktury transportowej i przeładunkowej kolejowej są: wciąż niskie parametry składowisk – ograniczone możliwości załadunkowe i rozładunkowe, braki w urządzeniach przeładunkowych, remonty infrastruktury kolejowej, wysokie koszty dostępu do infrastruktury kolejowej.

Działania podejmowane w zakresie minimalizacji ryzyka to m.in: bieżący monitoring możliwości składowania węgla na placach przykopalnianych. Realizowane są długoterminowe umowy zapewniające dostęp do składowisk oraz nabrzeży w portach.

RYZYKO DOTYCZĄCE RELACJI ZE ZWIĄZKAMI ZAWODOWYMI ORAZ SPORÓW ZBIOROWYCH

W sektorze górnictwa węgla kamiennego związki zawodowe odgrywają ważną rolę w kształtowaniu polityki płacowej. Pozycja związków zawodowych jest szczególnie silna ze względu na wielkość zatrudnienia w sektorze oraz jego strategiczny wpływ na funkcjonowanie gospodarki. Niepowodzenie Grupy w utrzymaniu odpowiednich relacji pracowniczych może mieć istotny, niekorzystny wpływ na perspektywy działalności, wyniki i sytuację finansową, a w konsekwencji na jej postrzeganie przez partnerów gospodarczych. W Grupie funkcjonuje 125 Zakładowych Organizacji związkowych. Łączna liczba członków związków zawodowych z uwagi na fakt, że pracownik może należeć do kilku związków, przekracza liczbę pracowników zatrudnionych w Grupie i na dzień 31 grudnia 2018 roku wynosiła 35 242 osób, co oznacza, że uzwiązkowienie wyniosło 124,7%.

Mechanizmy kontrolne w związku z ryzykiem to: spotkania Zarządu z organizacjami związkowymi w celu informowania o sytuacji ekonomiczno-finansowej Grupy. Informacje dotyczące relacji ze związkami zawodowymi oraz toczących się w 2018 roku sporów zbiorowych zaprezentowane zostały w Punkcie 8.6.4. niniejszego sprawozdania.

RYZYKO ZAGROŻENIA TĄPANIAMI

Ryzyko, że w wyniku zjawiska dynamicznego spowodowanego wstrząsem górotworu, odprężeniem w wyrobisku lub jego części lub tąpnięcia w wyrobisku w konsekwencji czego może dojść do zagrożenia bezpieczeństwa osób, utraty zdrowia lub życia, uszkodzenia bądź zniszczenia wyrobiska lub jego części oraz urządzeń w nim zabudowanych, czyli majątku JSW. Zdarzenie to może spowodować całkowitą lub częściową utratę funkcjonalności wyrobiska.

Mechanizmy kontrolne stosowane w związku z ryzykiem to: prowadzenie ciągłej obserwacji sejsmicznej i sejsmoakustycznej przez stacje geofizyki górniczej, prowadzenie bieżącej rejestracji i analizy sejsmicznej górotworu, analiza za pomocą kompleksowej metody oceny stanu zagrożenia tąpaniami, metody analityczne, badania geofizyczne oraz pomiary elektrooporowe. Analiza i ocena stanu zagrożenia na comiesięcznych posiedzeniach kopalnianego Zespołu ds. Zwalczania Zagrożenia Tąpaniami i Zagrożenia Zawałowego lub, w przypadku nagłych zdarzeń, na doraźnych posiedzeniach tych zespołów, poszerzonych, w uzasadnionych przypadkach o specjalistów lub rzeczoznawców.

Wyniki wyszukiwania: