Otoczenie regulacyjne

Z uwagi na charakter prowadzonej działalności  najważniejszym, krajowym aktem prawnym z punktu widzenia JSW jest prawo przedsiębiorców oraz prawo geologiczne i górnicze, które reguluje kwestie związane m.in. z własnością kopalin, wykonywaniem i nadzorem nad pracami geologicznymi i górniczymi, odpowiedzialnością za szkody powstałe wskutek ruchu zakładu górniczego.  Z kolei, mając na uwadze podejmowane inicjatywy w Europie oraz na świecie w zakresie prowadzonej polityki przeciwdziałania zmianom klimatu, coraz większe znaczenie posiadają również te akty prawne, których celem jest minimalizowanie negatywnego oddziaływania prowadzonej działalności przedsiębiorstw branży wydobywczej na środowisko naturalne.

Biorąc pod uwagę stopień uzwiązkowienia w spółkach wchodzących w skład Grupy Kapitałowej JSW, który w 2018 roku wyniósł 119,9% za istotną zmianę prawa należy uznać nowelizację ustawy z dnia 23 maja 1991 roku o związkach zawodowych, dokonaną ustawą z dnia 5 lipca 2018 roku o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw.

Zakres regulacji należy ocenić pozytywnie z uwagi na powszechnie aprobowaną potrzebę rozszerzenia dotychczasowych zapisów ustawy o związkach zawodowych, jednak należy również wspomnieć, iż wiąże się ona z licznymi obowiązkami zarówno po stronie związkowej, jak i po stronie spółek Grupy Kapitałowej JSW, występujących jako pracodawcy.

W 2018 roku weszła w życie ustawa o pracowniczych planach kapitałowych  (PPK), która dla Grupy JSW ma istotne znaczenie, biorąc pod uwagę skalę zatrudnienia w spółkach całej Grupy. Pracownicze plany kapitałowe stanowią narzędzie adekwatne do potrzeb budowania efektywnego, kapitałowego systemu emerytalnego, uwzględniając przy tym korzyści w postaci możliwości zwiększania przewagi konkurencyjnej wśród pracodawców i wprowadzenie oczekiwanego systemu długotrwałego oszczędzania w sferze prywatnej. Warto zauważyć, że w przypadku wyrażenia woli uruchomienia dotychczas funkcjonujących w polskim porządku prawnym pracowniczych programów emerytalnych (PPE) w miejsce PPK, ustawa o PPK zakłada taką możliwość. Tym samym, przed spółkami Grupy Kapitałowej JSW jawi się wyzwanie w postaci wyboru – po konsultacji ze związkami zawodowymi – odpowiedniego programu pracowniczego, a następnie skuteczne przeprowadzenie procedury jego wdrożenia jak i bieżącej obsługi.

W aktualnym stanie prawnym wciąż brakuje pełnej, ustawowej legislacji poświęconej stacjom wodorowym. W październiku 2018 roku Rada Ministrów przyjęła nowelizację krajowych ram polityki rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych, wprowadzając do wskazanego dokumentu specyfikacje techniczne dla punktów tankowania wodoru, zgodnie z treścią dyrektywy 2014/94/UE.

Istotne specyfikacje techniczne zostały określone w normach: ISO/TS 20100 – dotyczącej tankowania wodoru w stanie gazowym, ISO 17268 – dotyczącej urządzeń podłączających służących do tankowania wodoru w stanie gazowym w pojazdach silnikowych oraz ISO 14687-2, dotyczącej czystości wodoru wydawanego przez punktu tankowania wodoru.

Mając na uwadze powyższe, na gruncie nowych technologii i paliw wodorowych zachodzą pożądane zmiany legislacyjne, służące uregulowaniu przedmiotu znajdującego się w obszarze zainteresowania Grupy Kapitałowej JSW.

Obowiązująca od 2017 roku ustawa określa zasady i sposób realizacji świadczenia rekompensacyjnego z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla, zwanego dalej „rekompensatą”. Świadczenie rekompensacyjne przysługuje osobie uprawnionej w wysokości 10 000 zł.

Zgodnie z  ustawą osobą uprawnioną do przedmiotowego świadczenia jest:

• emeryt i rencista mający ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy i pobierających to świadczenie, uprawnionych w trakcie pobierania świadczenia z tytułu emerytury lub renty do bezpłatnego węgla na podstawie postanowień układów zbiorowych pracy, porozumień lub innych regulacji obowiązujących w przedsiębiorstwie górniczym, które utraciły moc obowiązującą przed dniem wejścia w życie ustawy, na skutek zawartych porozumień lub dokonanych wypowiedzeń,
• wdowy, wdowcy i sieroty mających ustalone prawo do renty rodzinnej po osobie, o której mowa powyżej.

Znaczna część spraw spornych z tytułu realizacji ustawy o świadczeniu rekompensacyjnym pozostaje na etapie postępowań sądowych, w związku z czym na chwilę obecną trudno jednoznacznie określić  ich wynik, a tym samym wskazać jednoznacznej wartości środków finansowych, do których wypłaty może zostać zobowiązana JSW S.A.

Dla europejskiego przemysłu stalowego ważne jest zapewnienie bezpiecznych, zrównoważonych i przystępnych cenowo dostaw strategicznych dla przemysłu wytwórczego UE surowców.

Niezwykle istotnym dokumentem o wysokim znaczeniu dla JSW jest Lista Surowców Krytycznych Unii Europejskiej. Jest to co prawda dokument nielegislacyjny, jednak nadaje on szczególny charakter surowcowi jakim jest węgiel koksowy. Brak własnych wystarczających źródeł podaży powoduje, że Unia Europejska jest praktycznie w całości zależna od importu zarówno rudy żelaza jak i węgla koksowego.

Biorąc pod uwagę globalne emisje pochodzące z transportu morskiego czy czas oczekiwania na dostawy, wspieranie europejskich dostawców surowców wymienionych na liście jawi się jako kluczowe dla unijnej gospodarki.

Unijne regulacje prawne odnoszące się do środowiska i korzystania z zasobów naturalnych ulegają ciągłym zmianom, a tendencją ostatnich lat w tym zakresie jest zaostrzanie obowiązujących standardów,  które Grupa JSW musi spełniać.

Eksploatowane instalacje technologiczne muszą spełniać wymagania prawne związane z emisją do środowiska, w tym m.in. wymagania określone przez Dyrektywę IED o emisjach przemysłowych. Dla instalacji posiadających pozwolenia zintegrowane, kluczowe jest spełnianie wymagań tzw. konkluzji BAT (Best Available Techniques – Najlepsze Dostępne Techniki), które obowiązują wszystkie zakłady danej branży w całej Unii Europejskiej i służą określeniu wielkości emisji zanieczyszczeń, jak również temu,  aby limity emisyjne odzwierciedlały właściwe proporcje między korzyściami a kosztami.

Modernizacja infrastruktury w koksowniach (baterie koksownicze, instalacje do oczyszczania i efektywnego wykorzystania gazu koksowniczego) – oprócz odnowienia potencjału produkcyjnego zakładów Grupy JSW – zawsze ma na celu zmniejszenie ich oddziaływania na środowisko.